Gebelik, kadının hayatında çok özel bir zaman dilimidir ve hem mental hem de fiziksel açıdan her kişiyi farklı etkiler. Gebelik süresince seçilecek egzersizlerin gebeliğin daha fonksiyonel geçmesi, kilo alımının dengelenmesi, bebek ile annenin bütünleşmesi gibi olumlu etkileri bulunmaktadır.
Yapılan bir çalışmada hamileliklerinin birinci, ikinci ve üçüncü trimestrinde egzersiz yapan annelerin sağlık algılarının olumlu yönde etkilendiği ve daha az kilo aldıkları tespit edilmiştir.
Fiziksel fonksiyonları geliştirmesi, depresif semptomları azaltılması ve postür düzgünlüğünü koruması yönüyle de bu dönem için yapılabilecek en uygun egzersiz çeşidi olarak Fizyoterapistler tarafından uygulanan Klinik Pilates egzersizleri ön plana çıkmaktadır.
Pilates, spinal stabilizasyonu, pelvik taban kontrolünü, nefesi ve postürü vurgulayan bir tekniktir ve anne adayları için ideal bir egzersiz şeklidir. Çalışmalar göstermiştir ki, her 3 kadından 1’i doğum sonrası zayıf ve yetersiz pelvik taban kaslarından dolayı
inkontinans problemi yaşamaktadır.
Kadınlarda pelvik taban kas kuvveti üzerine yapılan çalışmalar göstermiştir ki, klinik pilates egzersizleri, pelvik taban disfonksiyonunu tedavi etmede de oldukça etkilidir.
Pilates ayrıca abdominal kaslara odaklanır ve bu kaslara pek çok yoldan fizyolojik olarak etki eder. Gebelik süresince pilates yapan kadınlar hem çok iyi kas tonusuna sahip olur, hem de doğum sırasında diastasis recti gibi bir problemle karşılaşma riskleri azalır.
Gebelikte pilates yapmak, denge duyusunun yeniden kazanılmasını sağlar, hareketlerin açıklık derecesini artırır, esnekliği artırırken kuvveti de geliştirir.
Hamile pilatesi ile normal pilates arasındaki en büyük ve önemli fark; normal pilateste ağırlık merkezi karın bölgesi iken, hamile pilatesinde ağırlık merkezi pelvis bölgesidir. Hamile pilatesinde yapılan hareketler normal pilateste olduğundan farklı yöntemler içermektedir. Bu nedenle de bu dönemde yapılacak egzersizlerin uzman Fizyoterapistler kontrolünde uygulanması çok önemlidir. Fizyoterapist eşliğinde yapılan Klinik Pilates egzersizleri, konforlu bir hamilelik dönemi geçirilmesini sağlayıp, doğum sürecini ve doğum sonrası toparlanmayı kolaylaştıran yararlı ve güvenli bir egzersiz modelidir.
Gebelikte aylara göre egzersiz seçimi;
Hamileliğin ilk 3 aylık dönem; İlk trimesterde ağır kaldırmamaya, ıkınmaya yol açacak hareketlerden uzak durmaya özen gösterilmelidir. Bu dönemde yapılabilecek en güvenli egzersiz hafif tempolu yürüyüşler ve omurgayı desteklemek için esneme ve kuvvetlendirme içeren sırt egzersizleridir.
3-6 aylık dönemde yürüyüş, hafif tempolu aerobik egzersizler, pilates ve yoga egzersizleri uygun görülmektedir.Bu dönemde yapılan egzersizlerde amaç kol-sırt çevresi kasları kuvvetlendirerek anne adayını emzirme dönemine hazırlamak ve kalça bacak çevresi kaslarını kuvvetlendirerek gebeliğe bağlı yük artışı ve ağırlık merkezinin öne doğru yer değiştirmesine bağlı oluşabilecek bel ağrılarının önüne geçmektir. Ancak bu dönemde sırt üstü yatış pozisyonunda yapılacak egzersizler, bebeğe baskı oluşturup bebeği oksijensiz kalmasına sebebiyet verebileceği için kaçınılması gereken egzersizlerdir. Bunun yerine yan yatış ve oturma pozisyondaki hareketler anne ve bebek için en güvenilir pozisyonlardır.
Örneğin, kedi-deve egzersizi,yan yatışta kalça-bacak egzersizleri,oturmada kol sırt egzersizleri..
6-9 aylık dönem
Bu dönem karın bölgesinin oldukça büyüdüğü bir dönemdir. Bunun için bu süreçte oturma pozisyonlarındaki egzersizleri yapmak daha güvenli olacaktır. Bu dönemde de hafif tempoda yürüyüş egzersizlerine devam edilmelidir.Yine 6-9 ay dönemi için uygun hareketlerin olduğu pilates egzersizleri doğumun daha kolay ve rahat geçmesi için son dönemlerde büyük önem taşır.